سختی آب را بشناسیم!

مجموعه جامدات محلول در آب (Total Dissolved Solids)، میزانی از تمامی مواد آلی و معدنی موجود در آب می باشد. سختی آب اصطلاحی است که معمولا قابلیت آب در فعل و انفعال با صابون را تداعی می نماید. علاوه بر فلزاتی نظیر آلومینیوم، آهن، منگنز، استرانسیم و روی، دو عنصر دیگر به مقدار زیاد در آب های طبیعی وجود دارند و سختی آب به این دو عنصر وابستگی دارد.

انواع سختی آب

دو عنصر کلسیم و منیزیم به میزان فراوان، در آب وجود دارند و دلیل اصلی سختی آب می باشند.

• سختی موقت: سختی موقت (Temporary Hardner) را سختی کربناتی نیز می نامند. در این نوع سختی، بی کربنات کلسیم و منیزیم در اثر حرارت با از دست دادن دی اکسید کربن به آهک تبدیل شده و میزان سختی کاهش می یابد. همچنین با افزایش ph آب می توان میزان سختی را کاهش داد.
• سختی دائم: سختی دائم (Permanent Hardner) را سختی غیر کربناتی نیز می نامند. این سختی با حرارت دادن قابلیت کاهش یافتن را ندارد. سختی دائم مربوط به دیگر املاح کلسیم و منیزیم مثل نمک های سولفات ها، کلرید یا نیترات آن هاست که حرارت به روی آن ها اثری ندارد و با جوشاندن از محلول خارج نمی شوند.

اثرات سختی آب

مقدار سختی آب، علاوه بر اینکه تاثیر بالایی در خوردگی ابزار آلات صنعتی دارد، از لحاظ بهداشت عمومی نیز اهمیت به خصوصی یافته است.

اغلب متخصصان معتقدند، بهتر است کلسیم و منیزیم و سایر املاح مورد نیاز بدن توسط مواد غذایی تامین شود وآب های سبک و سالم جهت نوشیدن مورد استفاده قرار گیرد.

البته برخی متخصصین آب سخت را برای کسانی که دچار شکستگی استخوان هستند، به عنوان دارو معرفی کرده اند. اما مسئله مهمی که پدید می آید، این است که استفاده از دارو در زمان سلامت چه عوارض خطرناکی را برای بدن انسان بوجود می آورد.

لازم به ذکر است که بدن نسبت به سنگینی موجود در آب حساسیت دارد و چنانچه میزان سختی آب بالا باشد عوارض متعددی ایجاد می گردد از جمله اینکه، ممکن است در دستگاه گوارش اخلال ایجاد نماید.

راه حل سختی زدایی آب شرب

یکی از روش‌های سختی‌زدایی، استفاده از سامانه‌های تصفیه آب خانگی است که با قیمت ناچیزی (از نهصد هزار تومان تا دو میلیون تومان) می‌توان آن را تهیه کرد. روش کار آن اسمز معکوس است و خروجی آب این دستگاه‌ها در حد آب آشامیدنی استاندارد می‌باشد.

سنجش میزان سختی آب

امروزه دستگاه های خاصی به نام سختی سنج طراحی و تولید شده است که به صورت آنی میزان سختی آب را نمایش می دهد. نمونه ای از این دستگاه در شکل زیر آورده شده است.

واحد های به کار رفته در سختی آب، معمولا بر حسب ppm یا به عبارت دیگر mg/lit بیان می گردد.