روش تهیه آب دیونیزه یا آب با سختی صفر

در گذشته آب دیونیزه به دلیل ویژگی‌های خاص خود، از جمله طعم شیرین و املاح معدنی، مورد توجه بسیاری از مردم بود. همچنین، آب دیونیزه به دلیل باورهای خاصی که به آن نسبت داده می‌شد، به عنوان یک نوشیدنی مقدس در یونان باستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. آب دیونیزه یا آب با سختی صفر، آبی است که تمامی یون‌های موجود در آن حذف شده باشد و سختی آن به صفر برسد. در این مقاله به بررسی روش های تهیه و همچنین موارد استفاده آب دیونیزه می پردازیم:

روش تهیه آب دیونیزه

۱.استفاده از دستگاه دیونیزاسیون: این دستگاه با استفاده از فرایندی به نام دیالیز، یون‌های آلاینده را ازآب حذف می‌کند. بدین صورت که آب با استفاده از فرآیند دیونیزه سازی، از نظر اجزای یونی خالص شده و از هر دو نوع یون مثبت و منفی پاک می شود. این فرآیند شامل دو مرحله کاتیونی و آنیونی است که در آنها از رزین های مختلفی استفاده می شود.این فرآیند باید به گونه ای انجام شود که هر دو نوع یون مثبت و منفی به طور کامل خالص شوند .

۲. استفاده از دستگاه تصفیه آب: این روش برای تهیه آب دیونیزه خانگی مناسب است. برای این کار، می‌توانید از تصفیه ‌کننده‌های آبی استفاده کنید که شامل فیلترهای مختلفی هستند که یون‌ها و ذرات آلاینده را از آب حذف می‌کنند.

در این روش با استفاده از یک دستگاه RO و عبور دادن آب از ممبران دوم، TDS آب شهری بشدت کاهش پیدا می کند. به عنوان مثال برای آب شهری با TDS = 500 با استفاده از دستگاه تصفیه آب Ro، آب خروجی با TDS = 8 تولید شد که عدد مطلوبی است. در این روش قسمتی از یونها حذف می شود اما آب دیونیزه کامل بدست نمی آید.

۳. استفاده از یک سیستم رزینی: با استفاده از یک سیستم رزینی، مجددا TDS آب کاهش پیدا کرده و به صفر نزدیک می شود. از این رو، رزین میکس که ترکیبی از کاتیون و آنیونهای قوی است، بهترین و مناسب ترین نوع رزین قابل استفاده در این سیستم می باشد و تقریبا تمامی یونهای آب را جذب و از آب حذف می کند و بنابراین هیچ یونی در آب باقی نمی ماند. یونهایی که توسط رزین کاتیونی حذف می شوند شامل نظیر کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم می باشند و یونهای که توسط رزین آنیونی حذف می شوند شامل کربنات، سولفات، کلراید و نیترات می باشند. سیستم رزینی با جذب این یونها، یونهای H+ و OH- تولید می کند و نهایتا یک آب بدون یون ( دیونیزه ) به دست می آید که TDS آن کمتر از ۱ خواهد بود.

موارد استفاده از آب دیونیزه

برخی از کاربردهای آب دیونیزه عبارتند از:

۱. استفاده در صنایع الکترونیک: آب دیونیزه به عنوان یک حلال خالص و بدون یون‌ها، در تمامی مراحل ساخت اجزای الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آب، جهت شستشوی قطعات الکترونیکی و پاکسازی تجهیزات الکترونیکی نیز استفاده می‌شود.
۲. استفاده در صنعت شیمیایی: آب دیونیزه در صنایع شیمیایی به عنوان حلال، ماده محلول و عامل تهیه محلول‌های شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳. استفاده در صنعت دارویی: آب دیونیزه در صنایع دارویی به عنوان حلال خالص و بدون یون‌ها برای تهیه داروها و ….استفاده می‌شود.
۴. استفاده در آزمایشگاه‌های پزشکی: آب دیونیزه در آزمایشگاه‌های پزشکی به عنوان حلال خالص برای تهیه محلول‌های آزمایشگاهی و پاکسازی تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵. استفاده در صنعت غذایی: آب دیونیزه در صنعت غذایی به عنوان حلال و ماده محلول برای تهیه مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۶. استفاده در تزریقات: آب دیونیزه به عنوان آب تزریقی در برخی از بیماری‌ها و درمان‌های پزشکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چگالی آب دیونیزه

چگالی آب دیونیزه، به میزان محتویات نمک‌ها و مواد محلول موجود در آن بستگی دارد. این مقدار بر حسب واحد ppm یا میلی‌گرم در لیتر اندازه‌گیری می‌شود.
میزان چگالی آب دیونیزه به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری مقدار نمک و دیگر مواد محلول موجود در آب استفاده می‌شود. برای مثال، آب دریا که شامل مقدار زیادی نمک و دیگر مواد محلول است، چگالی بالایی دارد و چگالی آب شیرین، که حاوی کمترین مقدار نمک میباشد، کمتر است.
چگالی آب دیونیزه به دلیل محتوای نمکی متغیر است و بسته به منبع و نوع آب ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی، آب شیرین دیونیزه شده دارای چگالی کمتری نسبت به آب دریای دیونیزه شده است. مقدار چگالی آب دیونیزه معمولا در محدوده ۰ تا ۳۰۰۰ ppm قرار دارد.

تفاوت آب دیونیزه و آب مقطر

آب دیونیزه و آب مقطر هر دو آب هستند، اما دارای تفاوت‌های مهمی میباشند.
آب دیونیزه شامل آبی است که مواد معدنی و املاح موجود در آن به حداقل رسیده‌است. به عبارت دیگر، آب دیونیزه آبی است که از املاح و مواد معدنی غیر ضروری پاک شده است. این آب معمولاً برای استفاده در دستگاه‌های آزمایشگاهی، پرورش آبزیان و خنک کردن دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، آب مقطر شامل آبی است که از طریق فرایند تقطیر با حرارت به دست آمده است. در این فرایند، آب از طریق یک فرآیند تقطیر به بخار آب تبدیل شده و به دستگاه‌هایی که نیاز به آب بسیار پاک دارند تزریق می‌شود. آب مقطر معمولا برای پخت شیرینی‌ها و تولید داروهای خاص استفاده می‌شود. بنابراین، تفاوت اصلی بین آب دیونیزه و آب مقطر در روش تصفیه آن‌ها است.

سخن پایانی

آب دیونیزه آبی است که املاح موجود در آن حذف شده است و یکی از رایج ترین روش ها برای تولید آب خالص در صنایع مختلف است. در این مقاله به روش تهیه آب دیونیزه پرداختیم و امیدواریم که مطالب فوق برای شما کاربردی واقع شوند.